Bij loonbeslag wordt door een schuldeiser beslag gelegd op het salaris van de schuldenaar of diens uitkering. Derdenbeslag is een vorm van beslag waarbij beslag gelegd wordt op goederen of gelden die een ander dan de schuldenaar onder zicht heeft. Loonbeslag is een vorm van derdenbeslag.
Loonbeslag wordt meestal uitgevoerd als de schuldenaar niet langer zijn financiële verplichtingen kan of weigert te voldoen. Het grote voordeel voor de deurwaarder en schuldeisers is dat de schuldenaar niet meer de kans krijgt zijn inkomsten te verbergen of uit te geven. Hiermee is loonbeslag een effectief inningsmiddel.
Het loonbeslag wordt door een gerechtsdeurwaarder, in opdracht van de schuldeiser, uitgevoerd.
De deurwaarder komt bij de werkgever of uitkerende instantie langs om een executoriaal- of conservatoir beslag te leggen.
- Bij een executoriaal beslag ligt er al een vonnis van de rechter. Dit vonnis kan dan direct ten uitvoer worden gebracht.
- Het conservatoir beslag is een bewarende maatregel, in afwachting van een vonnis van de rechter. Dit houdt in dat de schuldeiser verzekerd is van betaling wanneer hij, na toestemming van de rechter, overgaat tot invordering.
Procedure
Zowel executoriaal loonbeslag als conservatoir loonbeslag komen tot stand via de rechter.
Bij executoriaal loonbeslag wordt een executoriale titel gehaald bij de rechter. Dat gebeurt via een ‘gewone’ civiele procedure, waarin de schuldenaar wordt opgeroepen door middel van een dagvaarding. Hij kan zich verweren tegen de vordering. Wordt de vordering toegewezen, dan moet de schuldenaar aan het vonnis voldoen. Doet hij dat niet, dan is via een gerechtsdeurwaarder beslaglegging mogelijk, waaronder loonbeslag.
Bij conservatoir loonbeslag wordt de rechter gevraagd, buiten een formele rechtszitting om, of beslaglegging mag. In tegenstelling tot andere vormen van conservatoir beslag wordt de schuldenaar bij conservatoir loonbeslag meestal gehoord. Hij kan op die manier zijn zienswijze naar voren brengen. Aan conservatoir beslag hangt altijd de voorwaarde vast, dat er binnen een bepaalde (korte) tijd wordt gestart om een executoriale titel te halen en ‘echt’ loonbeslag te leggen.
Verplichtingen werkgever
- Hij moet op verzoek inlichtingen verstrekken aan de deurwaarder.
- Hij moet geld (loon) inhouden en aan de deurwaarder overmaken.
- Hij moet een zogenaamde derdenverklaring afgeven aan de deurwaarder.
In deze verklaring moet de werkgever invullen welke gelden hij ten behoeve van de schuldenaar onder zich heeft en op grond waarvan. Hij zal bijvoorbeeld moeten verklaren dat er sprake is van een arbeids-overeenkomst op grond waarvan hij de schuldenaar elke maand een bepaald bedrag aan salaris betaalt. De werkgever is verplicht om de verklaring uiterlijk 28 dagen na het beslag, ingevuld te retourneren aan de deurwaarder.
Indien hij niet of niet tijdig voldoet aan de verplichtingen dan kan de rechter overgaan tot dwang om de benodigde informatie te verstrekken en/of hem aansprakelijk te maken voor het totale bedrag van het loonbeslag.
Beslagvrije voet
De deurwaarder kan geen beslag leggen op het volledige inkomen van de werknemer. Hij moet rekening houden met de beslagvrije voet. Dat is het deel van het inkomen dat de werknemer mag houden voor zijn vaste lasten en voor levensonderhoud.
De hoogte van de beslagvrije voet is wettelijk vastgelegd. Wat het bedrag is hangt onder andere af van de gezinssamenstelling van de werknemer. De beslagvrije voet is minimaal 90% van de bijstandsnorm. Dit is inclusief vakantiegeld.
De beslagvrije voet kan worden verhoogd. De beslaglegger moet bijvoorbeeld rekening houden met hoge woonlasten en de premie voor de ziektekostenverzekering. Ook kan de beslaglegger in sommige gevallen beslag leggen op het inkomen van de partner van de werknemer.
Op andere inkomsten, zoals kinderbijslag, huurtoeslag, zorgtoeslag, kinderopvangtoeslag en tegemoetkoming schoolkosten kan de deurwaarder in principe geen beslag leggen, op een enkele uitzondering na:
- De zorgverzekeraar kan beslag leggen op de zorgtoeslag, als er een premieschuld is op de basisverzekering. Dit geldt dus niet voor schulden op de aanvullende verzekering.
- Bij een huurschuld kan de verhuurder beslag leggen op de huurtoeslag.
- Een kinderopvangorganisatie kan beslag leggen op de kinderopvangtoeslag bij een schuld aan de kinderopvang.
- De Belastingdienst mag op alle bovengenoemde toeslagen beslag leggen als er belastingschulden zijn.
Meerdere schuldeisers
Met name als een schuldenaar meerdere schuldeisers geld verschuldigd is, zal het nogal eens voorkomen dat er door meerdere schuldeisers min of meer tegelijkertijd beslag gelegd wordt. In die situatie moet de deurwaarder die het eerst beslag gelegd heeft er voor zorgen dat er een correct verdeling van het geld plaatsvindt tussen de verschillende schuldeisers.
Deze deurwaarder zal dan eerst moeten onderzoeken of er een bepaalde schuldeiser is die een zogenaamd voorrang heeft. In de wet is namelijk geregeld dat bepaalde schuldeisers (bijvoorbeeld de belastingdienst) voorrang hebben op de voldoening van hun schuld ten opzichte van andere schuldeisers. De schuldeiser met voorrang noemt men ook wel een preferente schuldeiser.
Als er geen preferente beslagleggers zijn, dan zal de deurwaarder het geïncasseerde geld naar rato van de verschillende vorderingen verdelen.
